Dagkalender
Ontdek per maand de makkelijk te vinden objecten aan de sterrenhemel.
Januari 2019
01 jan 00.00 uur
DE MEDEWERKERS VAN STERRENWACHT MERCURIUS WENSEN IEDEREEN EEN VOORSPOEDIG EN GELUKKIG 2019 MET VEEL HELDERE AVONDEN!
01 jan
Zon op om 08.50 uur. Zon onder om 16.35 uur.
01/02 jan
Samenstand van de sikkelvormige Maan en de planeet Venus in de ochtenduren. Op 1 januari staat de maan rechtsboven Venus, de volgende dag linksonder de planeet.
03 jan
Samenstand van de Maan en Jupiter in het zuidoosten om 08.00 uur.
03/04 jan
Deze nacht verwachten we de meeste meteoren van de Boötiden. Er is geen storend maanlicht. Ook de nachten voor en de nachten na 3/4 januari zijn er Boötiden te zien.
06 jan
Nieuwe Maan, 02.28 uur. Als de nachten rond deze datum helder verlopen zijn deze bij uitstek geschikt voor Deep Space waarnemingen.
14 jan
Eerste Kwartier Maan 07.45 uur. De maan is een avondverschijning, bekijk de half verlichte maan de voorgaande of volgende avond.
16 jan
De maan staat 9° ten zuiden van de Plejaden.
21 jan
21 jan Volle Maan 06.16 uur. In de ochtend van maandag 21 januari 2019 vindt een totale maansverduistering plaats. Hierbij beweegt de Maan zich door de schaduw van de Aarde, zodat er geen direct zonlicht meer op het maanoppervlak valt en de hele Maan veel donkerder is dan normaal. Het einde van de eclips is onzichtbaar vanuit Nederland en België, maar het grootste deel is bij ons te volgen. De eclips begint om 03:36 uur en staat bij het maximum, om 06:13 uur, op een hoogte van circa 21° (in Utrecht). De eclips eindigt om 08:50 uur. Een totale verduistering kan erg indrukwekkend zijn. Tijdens de totaliteit, die duurt van 5:41 tot 6:44 uur, bevindt de Maan zich volledig in de kernschaduw van de Aarde en valt er geen direct zonlicht meer op de Maan. Echter, een beetje zonlicht valt door de aardatmosfeer en wordt gebroken, waardoor dit het maanoppervlak alsnog kan bereiken. Dit is met name rood licht, waardoor er een rode gloed over de Maan komt. Deze fase wordt in de volksmond ook wel Bloedmaan genoemd, en duurt bij deze eclips circa 63 minuten.
22 jan
Venus en Jupiter schitteren deze dagen ‘s morgens in het zuidoosten, rond 07.00 uur.
27 jan
Laatste Kwartier Maan, 22.10 uur. De maan is momenteel een ochtendobject. Bekijk deze maanfase nadat de maan is opgekomen.
31 jan
Samenstand van de Maan en planeet Jupiter rond 07.00 uur in de ochtend. Ook Venus staat in de buurt.
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 17.25 uur.
Februari 2019
01 feb
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 17.25 uur.
04 feb
Nieuwe Maan, 22.03 uur. Rond deze datum is de maan gedurende enkele dagen niet te zien.
10 feb
Samenstand van de maan en de planeet Mars aan de avondhemel. Hun onderlinge afstand bedraagt 7 graden.
12 feb
Eerste Kwartier Maan, 23.26 uur. De maan is nu voor de helft verlicht en in de middag en avond te zien in het sterrenbeeld Stier.
18/19 feb
Samenstand van Venus en Saturnus. De twee planeten staan in de ochtendschemering laag in het zuidoosten. Venus is vele malen helderder dan Saturnus.
19 feb
Volle Maan, 16.54 uur. De maan komt nu op als de zon ondergaat en en is de hele nacht te zien. De maan staat vanavond linksonder Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw.
23 feb
Wijde samenstand van de maan en Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd.
26 feb
Laatste Kwartier Maan, 12.28 uur. Bekijk de half verlichte maan ‘s morgens vóór zonsopkomst.
27/28 feb
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter. Het tweetal staat voor het aanbreken van de dag laag in het zuidoosten.
28 feb
Zon op om 07.25 uur. Zon onder om 18.20 uur.
Maart 2019
01 mrt
Zon op om 07.25 uur. Zon onder om 18.20 uur.
01 mrt
Vandaag begint de weerkundige lente. Deze omvat de maanden maart, april en mei, en begint per definitie op 1 maart. De astronomische lente begint dit jaar op 20 maart.
01/02 mrt
De afnemende maan bij Saturnus en Venus. Bekijk dit in de ochtend.
06 mrt
Nieuwe Maan, 17.04 uur. Bij helder weer zijn de nachten extra donker voor deep sky waarnemingen, want er is geen storend maanlicht!
11 mrt
Samenstand van de Maan en Mars na het invallen van de duisternis.
14 mrt
Eerste Kwartier Maan, 11.27 uur. De maan is momenteel een avondobject.
20 mrt
22.58 uur Astronomische lente.
21 mrt
Volle Maan, 02.43 uur. De volledig verlichte maan staat de hele nacht boven de horizon.
27 mrt
Samenstand van de maan en Jupiter.
28 mrt
Laatste Kwartier Maan, 05.10 uur. Bij Laatste Kwartier komt de maan rond middernacht op en bevindt hij zich rond zonsopkomst hoog boven de horizon.
31 mrt
Zon op om 06.15 uur. Zon onder om 19.10 uur.
April 2019
01 apr
Zon op om 07.15 uur. Zon onder om 20.15 uur.
05 apr
Nieuwe Maan, 10.50 uur. Geen maanlicht in de nacht.
08 apr
De maansikkel in de buurt van de planeet Mars in de avond.
12 apr
Eerste Kwartier Maan, 21.06 uur. De half verlichte maan staat in het sterrenbeeld Stier en is nu een middag en avondverschijning.
19 apr
Volle Maan, 13.12 uur. De maan is voorgaande en komende nacht (bijna) volledig verlicht aan de hemel te vinden. Alleen heldere sterren zijn nu zichtbaar.
22/23 apr
In de nanacht zullen er meteoren van de Lyriden kunnen worden waargenomen. Helaas zal het maanlicht erg storen.
22/25 apr
In de vroege ochtenden kun je de afnemende maan vinden bij Jupiter en Saturnus aan de hemel.
27 apr
Laatste Kwartier Maan, 00.18 uur. De maan is zichtbaar in de nanacht en ochtend.
30 apr
Zon op om 06.10 uur. Zon onder om 21.05 uur.
Mei 2019
01 mei
Zon op om 06.10 uur. Zon onder om 21.05 uur.
05 mei
Nieuwe Maan, 00.45 uur. De nachten ronde deze datum zijn goed bruikbaar voor Deep Sky waarnemingen omdat de maan een paar nachten niet zal storen.
07 mei
Mars en de Maan bij elkaar aan de avondhemel.
12 mei
Eerste Kwartier Maan, 03.12 uur. De maan is dus ‘s middags en ‘s avonds te zien.
18 mei
Volle Maan, 23.11 uur. De maan is nu de hele nacht boven de horizon. Hij verlicht de sterrenhemel zodanig dat de zwakkere sterren niet zichtbaar zijn. Maar ook als er geen maanlicht zou zijn, zouden er weinig sterren extra te zien zijn. In deze periode van het jaar worden de nachten in onze streken niet meer echt donker, omdat de zon niet ver genoeg onder de horizon zakt.
20 mei
Jupiter ten westen van de maan. Beide komen na 23.00 uur op.
26 mei
Laatste Kwartier Maan, 18.34 uur. De maan is in de nanacht en ochtend te zien.
31 mei
Zon op om 05.25 uur. Zon onder om 21.50 uur.
Juni 2019
01 juni
Zon op om 05.25 uur. Zon onder om 21.50 uur.
01 juni
Begin van de weerkundige zomer. Deze bevat de maanden juni, juli en augustus. De astronomische zomer begint op 21 juni.
3 juni
Nieuwe Maan, 12.02 uur. De maan is een paar nachten rond deze datum niet of nauwelijks waarneembaar.
4/5 juni
De maansikkel staat op 4 juni vlak bij Mercurius en op 5 juni vlak bij Mars. Bekijk deze samenstanden ‘s avonds rond 22.30 uur.
8 juni
De maan bevindt zich rond 23.00 uur 2^ ten noorden van de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw.
10 juni
Eerste Kwartier Maan, 07.59 uur. De maan is nu een avondobject.
16 juni
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter rond middernacht.
17 juni
Volle Maan, 10.31 uur. De volledig verlichte maan staat de hele nacht stralend aan de hemel.
18 juni
Mercurius en Mars staan vlak bij elkaar. Bekijk deze samenstand rond 23.00 uur boven de noordwestelijke horizon. Iets hoger staan de sterren Castor en Pollux.
21 juni
Begin van de astronomische zomer. Op het noordelijk halfrond zijn de dagen nu het langst.
25 juni
Laatste Kwartier Maan, 11.46 uur. We zien hem in de nanacht en ochtend.
30 juni
Zon op om 05.20 uur. Zon onder om 22.05 uur.
Juli 2019
01 juli
02 juli
Nieuwe Maan, 21.16 uur. Bij deze Nieuwe Maan vindt er een zonsverduistering plaats. Deze is niet zichtbaar vanuit Europa, maar wel in Zuid-Amerika.
05 juli
De aarde staat vandaag het verst van de zon in haar elliptische baan, dat is 152.104.000 kilometer. Het lijkt misschien vreemd dat de aarde in de zomer het verst van de zon staat, maar de veranderlijke afstand aarde-zon heeft een veel kleiner effect op de temperatuur dan de wisseling van de seizoenen. Het is warmer in de zomer dan in de winter omdat de dagen dan langer zijn en de zon hoger aan de hemel komt. Hoe hoger de zon, hoe meer licht en warmte er op een horizontale vierkante meter valt.
09 juli
Eerste Kwartier Maan, 12.55 uur. Bekijk de maan als de duisternis invalt. De maan is een avondverschijning.
13 juli
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter. Bekijk deze samenstand als het donker begint te worden.
16 juli
Volle Maan, 23.38 uur. Deze keer gaat de maan deels door de schaduw van de aarde. Om 23.31 uur is 65% van de maan diameter door de aardschaduw bedekt en is er een gedeeltelijke maansverduistering te zien.
25 juli
Laatste Kwartier Maan, 03.18 uur. De half verlichte maan staat dan in het oosten en tijdens de ochtendschemering in het zuidoosten.
27 juli
In de ochtenduren, rond 04.00 uur, bevindt de maan zich ten zuiden van de Plejaden.
31 juli
Samenstand van de zeer smalle maansikkel en Mercurius rond 05.30 uur. Kijk boven de noordoostelijke horizon.
31 juli
Zon op om 06.00 uur. Zon onder om 21.30 uur.
Augustus 2019
01 aug
Zon op om 06.00 uur. Zon onder om 21.30 uur.
01 aug
Nieuwe Maan, 05.12 uur. De aankomende nacht is er geen maanlicht te zien.
07 aug
Eerste Kwartier Maan, 17.31 uur. De maan is ‘s middags en ‘s avonds te zien.
09 aug
Samenstand van de maan en Jupiter. Rond 23.00 uur.
12/13 aug
Samenstand van de maan en Saturnus.
13 aug
Gedurende deze nacht is de Perseïdenzwerm het meest actief. Het maximum valt dit jaar op 13 augustus omstreeks 10:00 uur, bij ons dus overdag. Helaas zal het maanlicht dit jaar enorm storen omdat het op 15 augustus Volle Maan is.
15 aug
Volle Maan, 14.59 uur. De maan staat de hele nacht boven de horizon.
23 aug
Laatste Kwartier Maan, 16.56 uur. We zien de maan in de nanacht en ‘s ochtends.
30 aug
Nieuwe Maan, 12.37 uur. Het is de tweede keer deze maand Nieuwe Maan.
31 aug
Zon op om 06.50 uur. Zon onder om 20.30 uur.
September 2019
01 sept
Zon op om 06.50 uur. Zon onder om 20.25 uur.
01 sept
Start van de weerkundige herfst. Deze omvat de maanden september, oktober en november. De astronomische herfst begint op 23 september.
05/06 sept
Samenstand van de maan en Jupiter in de avond.
06 sept
Eerste Kwartier Maan, 05.10 uur. De maan is half verlicht en is een middag-en avondverschijning.
07/08 sept
Samenstand van de maan en Saturnus in de avond.
14 sept
Volle Maan, 06.33 uur. De maan gaat om dit tijdstip onder. Bekijk de maan eerder deze nacht. Hij domineert de nachtelijke hemel.
22 sept
Laatste Kwartier Maan, 04.41 uur. De maan is dus voor 50% verlicht in de afnemende fase.
23 sept
Begin van de astronomische herfst
28 sept
Nieuwe Maan, 20.27 uur. Een maanloze nacht.
30 sept
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 19.25 uur.
Oktober 2019
01 okt
Zon op om 07.40 uur. Zon onder om 19.15 uur.
03 okt
Samenstand van de maan en Jupiter aan de avondhemel rond 20.00 uur.
05 okt
Samenstand van Saturnus en de maan aan de avondhemel rond 20.00 uur.
05 okt
Eerste Kwartier Maan, 18.47 uur. De maan siert de avondhemel.
13 okt
Volle Maan, 23.08 uur. De maan blijft de hele nacht boven de horizon.
17/18 okt
De maan rond 06.00 uur in de buurt van de Plejaden.
21 okt
Laatste Kwartier Maan, 14.39 uur. Zoek de maan voor het aanbreken van de dag, het is een ochtendobject.
26/27 okt
Vlak voor het aanbreken van de dag staat de maan in de buurt van Mars.
28 okt
Nieuwe Maan, 04.39 uur. De naar de aarde gerichte kant van de maan voor 0% verlicht. Aan de hemel is de maan dus niet te zien.
31 okt
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 17.10 uur.
November 2019
01 nov
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 17.10 uur.
04 nov
Eerste Kwartier Maan, 11.23 uur. De maan is een avondobject.
11 nov
Mercurius trekt vandaag vanuit de aarde gezien voor de zon langs, een Mercuriusovergang. Tussen 13:36 en 19:04 uur, vindt een overgang van de planeet Mercurius over de Zon plaats. De planeet is hierbij gedurende circa 5 uur te zien als een donker puntje tegen de zeer heldere achtergrond van de zonneschijf. Het hoogtepunt van de overgang vindt plaats rond 16:20 uur. De planeet staat op dat moment circa 4° boven de zuidwestelijke horizon. Tot circa 16:53 uur, wanneer de Zon ondergaat, is de overgang bij ons zichtbaar.
12 nov
Volle Maan, 14.34 uur. Hij staat de hele avond en nacht boven de horizon.
18 nov
Maximum van de Leoniden meteorenzwerm. Het is bijna Laatste Kwartier dus de maan zal zeker storen.
19 nov
Laatste Kwartier Maan, 22.11 uur. De maan is te zien in de nanacht en ochtend.
24/25 nov
Samenstand van de maan en Mars (24 nov) en Mercurius (25 nov) rond 07.30 uur in de ochtend.
26 nov
Nieuwe Maan, 16.06 uur. Geen maanlicht dus vannacht.
28 nov
Samenstand van de maan en de planeten Jupiter en Venus rond 17.30 uur.
29 nov
De maan in de buurt van Saturnus aan de avondhemel.
30 nov
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 16.35 uur.
December 2019
01 dec
01 dec
Vandaag begint de weerkundige winter. Deze omvat de maanden december, januari en februari. De astronomische winter begin dit jaar op 21 december.
03 dec
Rond 7.00 uur ‘s morgens zein we de maansikkel in gezelschap van Venus en de ster Spica.
07 dec
Nieuwe Maan, om 8.20 uur. Deze dagen dus geen maanlicht.
13-15 dec
Het maximum van de Geminiden wordt verwacht op 14 december omstreeks 13.00 uur. De meteoren van deze zwerm zijn het beste te zien op de avonden vóór (13/14) en ná (14/15) het maximum zodra de maan is ondergegaan.
14 dec
22.00 uur De maan bij Mars en Neptunus in het zuidwesten.
15 dec
12.49 Eerste Kwartier. De maan is een opvallende avondverschijning.
20-23 dec
Samenstand van Jupiter en Mercurius rond 8 uur ‘s ochtends.
22 dec
18.49 uur Volle Maan. Dit is een ‘mid-winter-Volle-Maan’. Tijdens deze nacht blijft de maan 16,5 uur boven de horizon.
24 dec
7.00 uur De maan ten zuiden van Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen.
29 dec
De maan is in Laatste Kwartier om 10.34 uur. We zien hem in de nanacht en ochtend.
30-31 dec
7.15 uur De maan verplaatst zicht van de ster Spica richting Venus.
31 dec
Zon op om 08.50 uur. Zon onder om 16.35 uur.
Dagkalender
Ontdek per maand de makkelijk te vinden objecten aan de sterrenhemel.
November 2019
01 nov
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 17.10 uur.
04 nov
Eerste Kwartier Maan, 11.23 uur. De maan is een avondobject.
11 nov
Mercurius trekt vandaag vanuit de aarde gezien voor de zon langs, een Mercuriusovergang. Tussen 13:36 en 19:04 uur, vindt een overgang van de planeet Mercurius over de Zon plaats. De planeet is hierbij gedurende circa 5 uur te zien als een donker puntje tegen de zeer heldere achtergrond van de zonneschijf. Het hoogtepunt van de overgang vindt plaats rond 16:20 uur. De planeet staat op dat moment circa 4° boven de zuidwestelijke horizon. Tot circa 16:53 uur, wanneer de Zon ondergaat, is de overgang bij ons zichtbaar.
12 nov
Volle Maan, 14.34 uur. Hij staat de hele avond en nacht boven de horizon.
18 nov
Maximum van de Leoniden meteorenzwerm. Het is bijna Laatste Kwartier dus de maan zal zeker storen.
19 nov
Laatste Kwartier Maan, 22.11 uur. De maan is te zien in de nanacht en ochtend.
24/25 nov
Samenstand van de maan en Mars (24 nov) en Mercurius (25 nov) rond 07.30 uur in de ochtend.
26 nov
Nieuwe Maan, 16.06 uur. Geen maanlicht dus vannacht.
28 nov
Samenstand van de maan en de planeten Jupiter en Venus rond 17.30 uur.
29 nov
De maan in de buurt van Saturnus aan de avondhemel.
30 nov
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 16.35 uur.
December 2019
01 dec
01 dec
Vandaag begint de weerkundige winter. Deze omvat de maanden december, januari en februari. De astronomische winter begin dit jaar op 21 december.
03 dec
Rond 7.00 uur ‘s morgens zein we de maansikkel in gezelschap van Venus en de ster Spica.
07 dec
Nieuwe Maan, om 8.20 uur. Deze dagen dus geen maanlicht.
13-15 dec
Het maximum van de Geminiden wordt verwacht op 14 december omstreeks 13.00 uur. De meteoren van deze zwerm zijn het beste te zien op de avonden vóór (13/14) en ná (14/15) het maximum zodra de maan is ondergegaan.
14 dec
22.00 uur De maan bij Mars en Neptunus in het zuidwesten.
15 dec
12.49 Eerste Kwartier. De maan is een opvallende avondverschijning.
20-23 dec
Samenstand van Jupiter en Mercurius rond 8 uur ‘s ochtends.
22 dec
18.49 uur Volle Maan. Dit is een ‘mid-winter-Volle-Maan’. Tijdens deze nacht blijft de maan 16,5 uur boven de horizon.
24 dec
7.00 uur De maan ten zuiden van Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen.
29 dec
De maan is in Laatste Kwartier om 10.34 uur. We zien hem in de nanacht en ochtend.
30-31 dec
7.15 uur De maan verplaatst zicht van de ster Spica richting Venus.
31 dec
Zon op om 08.50 uur. Zon onder om 16.35 uur.
Januari 2019
01 jan 00.00 uur
DE MEDEWERKERS VAN STERRENWACHT MERCURIUS WENSEN IEDEREEN EEN VOORSPOEDIG EN GELUKKIG 2019 MET VEEL HELDERE AVONDEN!
01 jan
Zon op om 08.50 uur. Zon onder om 16.35 uur.
01/02 jan
Samenstand van de sikkelvormige Maan en de planeet Venus in de ochtenduren. Op 1 januari staat de maan rechtsboven Venus, de volgende dag linksonder de planeet.
03 jan
Samenstand van de Maan en Jupiter in het zuidoosten om 08.00 uur.
03/04 jan
Deze nacht verwachten we de meeste meteoren van de Boötiden. Er is geen storend maanlicht. Ook de nachten voor en de nachten na 3/4 januari zijn er Boötiden te zien.
06 jan
Nieuwe Maan, 02.28 uur. Als de nachten rond deze datum helder verlopen zijn deze bij uitstek geschikt voor Deep Space waarnemingen.
14 jan
Eerste Kwartier Maan 07.45 uur. De maan is een avondverschijning, bekijk de half verlichte maan de voorgaande of volgende avond.
16 jan
De maan staat 9° ten zuiden van de Plejaden.
21 jan
21 jan Volle Maan 06.16 uur. In de ochtend van maandag 21 januari 2019 vindt een totale maansverduistering plaats. Hierbij beweegt de Maan zich door de schaduw van de Aarde, zodat er geen direct zonlicht meer op het maanoppervlak valt en de hele Maan veel donkerder is dan normaal. Het einde van de eclips is onzichtbaar vanuit Nederland en België, maar het grootste deel is bij ons te volgen. De eclips begint om 03:36 uur en staat bij het maximum, om 06:13 uur, op een hoogte van circa 21° (in Utrecht). De eclips eindigt om 08:50 uur. Een totale verduistering kan erg indrukwekkend zijn. Tijdens de totaliteit, die duurt van 5:41 tot 6:44 uur, bevindt de Maan zich volledig in de kernschaduw van de Aarde en valt er geen direct zonlicht meer op de Maan. Echter, een beetje zonlicht valt door de aardatmosfeer en wordt gebroken, waardoor dit het maanoppervlak alsnog kan bereiken. Dit is met name rood licht, waardoor er een rode gloed over de Maan komt. Deze fase wordt in de volksmond ook wel Bloedmaan genoemd, en duurt bij deze eclips circa 63 minuten.
22 jan
Venus en Jupiter schitteren deze dagen ‘s morgens in het zuidoosten, rond 07.00 uur.
27 jan
Laatste Kwartier Maan, 22.10 uur. De maan is momenteel een ochtendobject. Bekijk deze maanfase nadat de maan is opgekomen.
31 jan
Samenstand van de Maan en planeet Jupiter rond 07.00 uur in de ochtend. Ook Venus staat in de buurt.
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 17.25 uur.
Februari 2019
01 feb
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 17.25 uur.
04 feb
Nieuwe Maan, 22.03 uur. Rond deze datum is de maan gedurende enkele dagen niet te zien.
10 feb
Samenstand van de maan en de planeet Mars aan de avondhemel. Hun onderlinge afstand bedraagt 7 graden.
12 feb
Eerste Kwartier Maan, 23.26 uur. De maan is nu voor de helft verlicht en in de middag en avond te zien in het sterrenbeeld Stier.
18/19 feb
Samenstand van Venus en Saturnus. De twee planeten staan in de ochtendschemering laag in het zuidoosten. Venus is vele malen helderder dan Saturnus.
19 feb
Volle Maan, 16.54 uur. De maan komt nu op als de zon ondergaat en en is de hele nacht te zien. De maan staat vanavond linksonder Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw.
23 feb
Wijde samenstand van de maan en Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd.
26 feb
Laatste Kwartier Maan, 12.28 uur. Bekijk de half verlichte maan ‘s morgens vóór zonsopkomst.
27/28 feb
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter. Het tweetal staat voor het aanbreken van de dag laag in het zuidoosten.
28 feb
Zon op om 07.25 uur. Zon onder om 18.20 uur.
Maart 2019
01 mrt
Zon op om 07.25 uur. Zon onder om 18.20 uur.
01 mrt
Vandaag begint de weerkundige lente. Deze omvat de maanden maart, april en mei, en begint per definitie op 1 maart. De astronomische lente begint dit jaar op 20 maart.
01/02 mrt
De afnemende maan bij Saturnus en Venus. Bekijk dit in de ochtend.
06 mrt
Nieuwe Maan, 17.04 uur. Bij helder weer zijn de nachten extra donker voor deep sky waarnemingen, want er is geen storend maanlicht!
11 mrt
Samenstand van de Maan en Mars na het invallen van de duisternis.
14 mrt
Eerste Kwartier Maan, 11.27 uur. De maan is momenteel een avondobject.
20 mrt
22.58 uur Astronomische lente.
21 mrt
Volle Maan, 02.43 uur. De volledig verlichte maan staat de hele nacht boven de horizon.
27 mrt
Samenstand van de maan en Jupiter.
28 mrt
Laatste Kwartier Maan, 05.10 uur. Bij Laatste Kwartier komt de maan rond middernacht op en bevindt hij zich rond zonsopkomst hoog boven de horizon.
31 mrt
Zon op om 06.15 uur. Zon onder om 19.10 uur.
April 2019
01 apr
Zon op om 07.15 uur. Zon onder om 20.15 uur.
05 apr
Nieuwe Maan, 10.50 uur. Geen maanlicht in de nacht.
08 apr
De maansikkel in de buurt van de planeet Mars in de avond.
12 apr
Eerste Kwartier Maan, 21.06 uur. De half verlichte maan staat in het sterrenbeeld Stier en is nu een middag en avondverschijning.
19 apr
Volle Maan, 13.12 uur. De maan is voorgaande en komende nacht (bijna) volledig verlicht aan de hemel te vinden. Alleen heldere sterren zijn nu zichtbaar.
22/23 apr
In de nanacht zullen er meteoren van de Lyriden kunnen worden waargenomen. Helaas zal het maanlicht erg storen.
22/25 apr
In de vroege ochtenden kun je de afnemende maan vinden bij Jupiter en Saturnus aan de hemel.
27 apr
Laatste Kwartier Maan, 00.18 uur. De maan is zichtbaar in de nanacht en ochtend.
30 apr
Zon op om 06.10 uur. Zon onder om 21.05 uur.
Mei 2019
01 mei
Zon op om 06.10 uur. Zon onder om 21.05 uur.
05 mei
Nieuwe Maan, 00.45 uur. De nachten ronde deze datum zijn goed bruikbaar voor Deep Sky waarnemingen omdat de maan een paar nachten niet zal storen.
07 mei
Mars en de Maan bij elkaar aan de avondhemel.
12 mei
Eerste Kwartier Maan, 03.12 uur. De maan is dus ‘s middags en ‘s avonds te zien.
18 mei
Volle Maan, 23.11 uur. De maan is nu de hele nacht boven de horizon. Hij verlicht de sterrenhemel zodanig dat de zwakkere sterren niet zichtbaar zijn. Maar ook als er geen maanlicht zou zijn, zouden er weinig sterren extra te zien zijn. In deze periode van het jaar worden de nachten in onze streken niet meer echt donker, omdat de zon niet ver genoeg onder de horizon zakt.
20 mei
Jupiter ten westen van de maan. Beide komen na 23.00 uur op.
26 mei
Laatste Kwartier Maan, 18.34 uur. De maan is in de nanacht en ochtend te zien.
31 mei
Zon op om 05.25 uur. Zon onder om 21.50 uur.
Juni 2019
01 juni
Zon op om 05.25 uur. Zon onder om 21.50 uur.
01 juni
Begin van de weerkundige zomer. Deze bevat de maanden juni, juli en augustus. De astronomische zomer begint op 21 juni.
3 juni
Nieuwe Maan, 12.02 uur. De maan is een paar nachten rond deze datum niet of nauwelijks waarneembaar.
4/5 juni
De maansikkel staat op 4 juni vlak bij Mercurius en op 5 juni vlak bij Mars. Bekijk deze samenstanden ‘s avonds rond 22.30 uur.
8 juni
De maan bevindt zich rond 23.00 uur 2^ ten noorden van de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw.
10 juni
Eerste Kwartier Maan, 07.59 uur. De maan is nu een avondobject.
16 juni
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter rond middernacht.
17 juni
Volle Maan, 10.31 uur. De volledig verlichte maan staat de hele nacht stralend aan de hemel.
18 juni
Mercurius en Mars staan vlak bij elkaar. Bekijk deze samenstand rond 23.00 uur boven de noordwestelijke horizon. Iets hoger staan de sterren Castor en Pollux.
21 juni
Begin van de astronomische zomer. Op het noordelijk halfrond zijn de dagen nu het langst.
25 juni
Laatste Kwartier Maan, 11.46 uur. We zien hem in de nanacht en ochtend.
30 juni
Zon op om 05.20 uur. Zon onder om 22.05 uur.
Juli 2019
01 juli
02 juli
Nieuwe Maan, 21.16 uur. Bij deze Nieuwe Maan vindt er een zonsverduistering plaats. Deze is niet zichtbaar vanuit Europa, maar wel in Zuid-Amerika.
05 juli
De aarde staat vandaag het verst van de zon in haar elliptische baan, dat is 152.104.000 kilometer. Het lijkt misschien vreemd dat de aarde in de zomer het verst van de zon staat, maar de veranderlijke afstand aarde-zon heeft een veel kleiner effect op de temperatuur dan de wisseling van de seizoenen. Het is warmer in de zomer dan in de winter omdat de dagen dan langer zijn en de zon hoger aan de hemel komt. Hoe hoger de zon, hoe meer licht en warmte er op een horizontale vierkante meter valt.
09 juli
Eerste Kwartier Maan, 12.55 uur. Bekijk de maan als de duisternis invalt. De maan is een avondverschijning.
13 juli
Samenstand van de maan en de planeet Jupiter. Bekijk deze samenstand als het donker begint te worden.
16 juli
Volle Maan, 23.38 uur. Deze keer gaat de maan deels door de schaduw van de aarde. Om 23.31 uur is 65% van de maan diameter door de aardschaduw bedekt en is er een gedeeltelijke maansverduistering te zien.
25 juli
Laatste Kwartier Maan, 03.18 uur. De half verlichte maan staat dan in het oosten en tijdens de ochtendschemering in het zuidoosten.
27 juli
In de ochtenduren, rond 04.00 uur, bevindt de maan zich ten zuiden van de Plejaden.
31 juli
Samenstand van de zeer smalle maansikkel en Mercurius rond 05.30 uur. Kijk boven de noordoostelijke horizon.
31 juli
Zon op om 06.00 uur. Zon onder om 21.30 uur.
Augustus 2019
01 aug
Zon op om 06.00 uur. Zon onder om 21.30 uur.
01 aug
Nieuwe Maan, 05.12 uur. De aankomende nacht is er geen maanlicht te zien.
07 aug
Eerste Kwartier Maan, 17.31 uur. De maan is ‘s middags en ‘s avonds te zien.
09 aug
Samenstand van de maan en Jupiter. Rond 23.00 uur.
12/13 aug
Samenstand van de maan en Saturnus.
13 aug
Gedurende deze nacht is de Perseïdenzwerm het meest actief. Het maximum valt dit jaar op 13 augustus omstreeks 10:00 uur, bij ons dus overdag. Helaas zal het maanlicht dit jaar enorm storen omdat het op 15 augustus Volle Maan is.
15 aug
Volle Maan, 14.59 uur. De maan staat de hele nacht boven de horizon.
23 aug
Laatste Kwartier Maan, 16.56 uur. We zien de maan in de nanacht en ‘s ochtends.
30 aug
Nieuwe Maan, 12.37 uur. Het is de tweede keer deze maand Nieuwe Maan.
31 aug
Zon op om 06.50 uur. Zon onder om 20.30 uur.
September 2019
01 sept
Zon op om 06.50 uur. Zon onder om 20.25 uur.
01 sept
Start van de weerkundige herfst. Deze omvat de maanden september, oktober en november. De astronomische herfst begint op 23 september.
05/06 sept
Samenstand van de maan en Jupiter in de avond.
06 sept
Eerste Kwartier Maan, 05.10 uur. De maan is half verlicht en is een middag-en avondverschijning.
07/08 sept
Samenstand van de maan en Saturnus in de avond.
14 sept
Volle Maan, 06.33 uur. De maan gaat om dit tijdstip onder. Bekijk de maan eerder deze nacht. Hij domineert de nachtelijke hemel.
22 sept
Laatste Kwartier Maan, 04.41 uur. De maan is dus voor 50% verlicht in de afnemende fase.
23 sept
Begin van de astronomische herfst
28 sept
Nieuwe Maan, 20.27 uur. Een maanloze nacht.
30 sept
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 19.25 uur.
Oktober 2019
01 okt
Zon op om 07.40 uur. Zon onder om 19.15 uur.
03 okt
Samenstand van de maan en Jupiter aan de avondhemel rond 20.00 uur.
05 okt
Samenstand van Saturnus en de maan aan de avondhemel rond 20.00 uur.
05 okt
Eerste Kwartier Maan, 18.47 uur. De maan siert de avondhemel.
13 okt
Volle Maan, 23.08 uur. De maan blijft de hele nacht boven de horizon.
17/18 okt
De maan rond 06.00 uur in de buurt van de Plejaden.
21 okt
Laatste Kwartier Maan, 14.39 uur. Zoek de maan voor het aanbreken van de dag, het is een ochtendobject.
26/27 okt
Vlak voor het aanbreken van de dag staat de maan in de buurt van Mars.
28 okt
Nieuwe Maan, 04.39 uur. De naar de aarde gerichte kant van de maan voor 0% verlicht. Aan de hemel is de maan dus niet te zien.
31 okt
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 17.10 uur.
November 2019
01 nov
Zon op om 07.35 uur. Zon onder om 17.10 uur.
04 nov
Eerste Kwartier Maan, 11.23 uur. De maan is een avondobject.
11 nov
Mercurius trekt vandaag vanuit de aarde gezien voor de zon langs, een Mercuriusovergang. Tussen 13:36 en 19:04 uur, vindt een overgang van de planeet Mercurius over de Zon plaats. De planeet is hierbij gedurende circa 5 uur te zien als een donker puntje tegen de zeer heldere achtergrond van de zonneschijf. Het hoogtepunt van de overgang vindt plaats rond 16:20 uur. De planeet staat op dat moment circa 4° boven de zuidwestelijke horizon. Tot circa 16:53 uur, wanneer de Zon ondergaat, is de overgang bij ons zichtbaar.
12 nov
Volle Maan, 14.34 uur. Hij staat de hele avond en nacht boven de horizon.
18 nov
Maximum van de Leoniden meteorenzwerm. Het is bijna Laatste Kwartier dus de maan zal zeker storen.
19 nov
Laatste Kwartier Maan, 22.11 uur. De maan is te zien in de nanacht en ochtend.
24/25 nov
Samenstand van de maan en Mars (24 nov) en Mercurius (25 nov) rond 07.30 uur in de ochtend.
26 nov
Nieuwe Maan, 16.06 uur. Geen maanlicht dus vannacht.
28 nov
Samenstand van de maan en de planeten Jupiter en Venus rond 17.30 uur.
29 nov
De maan in de buurt van Saturnus aan de avondhemel.
30 nov
Zon op om 08.20 uur. Zon onder om 16.35 uur.
December 2019
01 dec
01 dec
Vandaag begint de weerkundige winter. Deze omvat de maanden december, januari en februari. De astronomische winter begin dit jaar op 21 december.
03 dec
Rond 7.00 uur ‘s morgens zein we de maansikkel in gezelschap van Venus en de ster Spica.
07 dec
Nieuwe Maan, om 8.20 uur. Deze dagen dus geen maanlicht.
13-15 dec
Het maximum van de Geminiden wordt verwacht op 14 december omstreeks 13.00 uur. De meteoren van deze zwerm zijn het beste te zien op de avonden vóór (13/14) en ná (14/15) het maximum zodra de maan is ondergegaan.
14 dec
22.00 uur De maan bij Mars en Neptunus in het zuidwesten.
15 dec
12.49 Eerste Kwartier. De maan is een opvallende avondverschijning.
20-23 dec
Samenstand van Jupiter en Mercurius rond 8 uur ‘s ochtends.
22 dec
18.49 uur Volle Maan. Dit is een ‘mid-winter-Volle-Maan’. Tijdens deze nacht blijft de maan 16,5 uur boven de horizon.
24 dec
7.00 uur De maan ten zuiden van Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen.
29 dec
De maan is in Laatste Kwartier om 10.34 uur. We zien hem in de nanacht en ochtend.
30-31 dec
7.15 uur De maan verplaatst zicht van de ster Spica richting Venus.
31 dec
Zon op om 08.50 uur. Zon onder om 16.35 uur.
Contact
- Sterrenwacht Mercurius
- Baanhoekweg 75
- 3313 LP Dordrecht
- 0184-490 660
- info@sterrenwacht-mercurius.nl
De natuur reikt verder dan de toppen van de bomen
Volg ons
De natuur reikt verder dan de toppen van de bomen
Contact
- Sterrenwacht Mercurius
- Baanhoekweg 75
- 3313 LP Dordrecht
- 0184-490 660
- info@sterrenwacht-mercurius.nl